ಕಡಿಮೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಲಾಭದಾಯಕ ಕೈತೋಟ

ಪುಟ್ಟ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕೈತೋಟ ಮಾಡಬಹುದು. ಮನೆಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ತರಕಾರಿ, ಹಣ್ಣು, ಮರಮುಟ್ಟು, ಔಷಧಿ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಸ್ವಲ್ಪ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ, ಕೌಶಲ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರೆ ಅದನ್ನೇ ಲಾಭದಾಯಕ ಕೃಷಿಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೂಡ ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಅದನ್ನು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತಂದು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ತೋರಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ದಾಸಯ್ಯನದೊಡ್ಡಿಯ ಜಯಪ್ಪ.

ಮನೆಯ ಅಕ್ಕ-ಪಕ್ಕ ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪ ಜಮೀನು, ಹಿತ್ತಲು ಇರುವುದು ವಾಡಿಕೆ. ಆದರೆ ಎಲ್ಲರೂ ಆ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ, ಭದ್ರತೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ... ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಕಾರಣಗಳಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಎದುರಿಸಿ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಲಾಭದಾಯಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಅವರು.  

ಕನಕಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕು ದೊಡ್ಡೂರಿನಿಂದ 22 ಕಿಮಿ ದೂರದ ಕರ್ನಾಟಕ ತಮಿಳುನಾಡು ಗಡಿಯ ತಳಿ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ಕಿಲೊಮೀಟರ್ ಸಾಗಿದರೆ ಜಯಪ್ಪನವರ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಇದು ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರ ಮುಖ್ಯಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ. ನಂತರ ತೆಲುಗು, ತಮಿಳು.

ಇಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಹದಿನೆಂಟು ಗುಂಟೆ (ಅರ್ಧ ಎಕರೆಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ) ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತ ತೋಟ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಲೆನಾಡಿನ ಕರಿಮೆಣಸು, ಏಲಕ್ಕಿ, ಕಾಫಿ, ಬಯಲು ಸೀಮೆಯ ಸಜ್ಜೆ, ಹಲಸು ಸೇರಿದಂತೆ ಅರವಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಧದ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.

 

ಒಂದು ತುದಿಯಲ್ಲಿ ನಿಂತು ನೋಡಿದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಅಷ್ಟೊಂದು ದಟ್ಟ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಅವರ ಹಿತ್ತಲು ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಕಳೆದೊಂದು ದಶಕದಿಂದ ಸಾವಯವ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನೇ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನನಗೆ ಇದರಿಂದ 60 ರಿಂದ 70 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಖರ್ಚು ಕಳೆದು 45 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಯಷ್ಟು ಲಾಭ ಬಂದಿದೆ` ಎನ್ನುವಾಗ ಅವರ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಹೆಮ್ಮೆ, ಖುಷಿ. ಈ ವರ್ಷ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಸ್ಯೆ ಆಯಿತು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಆದಾಯದ ಮೂಲಗಳು...

ಅವರ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಕರಿ ಮೆಣಸು ಬಳ್ಳಿ ಸಿಲ್ವರ್ ಗಿಡದ ಮೇಲೆ ಸೊಂಪಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಹತ್ತು ಬಳ್ಳಿಗಳು ಕಾಯಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದವು. ಐದು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ಬಳ್ಳಿಯನ್ನು ನಾಟಿ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಮನೆಯಲ್ಲೆೀ ಸಿಗುವ ಕೊಟ್ಟಿಗೆ ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕುತ್ತ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ವರ್ಷ ಒಂದು ಬಳ್ಳಿಯಿಂದ ಸರಾಸರಿ ಒಂದು ಕಿಲೊದಂತೆ ಹತ್ತು ಕಿಲೊ ಇಳುವರಿ ಬಂದಿದೆ. ಅದರಿಂದ ಎರಡು ಸಾವಿರ ರೂ ಗಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

ಅದೇ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಸಸಿಗಳ ನಡುವೆ 15 ಏಲಕ್ಕಿ ಹಾಕಿದ್ದು ಭರ್ಜರಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ 10 ಏಲಕ್ಕಿ ಗಿಡದಿಂದ ಐದು ಕಿಲೊ ಏಲಕ್ಕಿ  ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಇನ್ನೂ ಮಾರಿಲ್ಲ.

ಅದೇ ತಂಡು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹಲಸಿನ ಮರಗಳಿವೆ. ಅವರೇ ಹೇಳಿದ ಪ್ರಕಾರ ಒಂದು ಗಿಡದ ಹಣ್ಣು ಬಲು ರುಚಿ. ಮುಂಗಡವಾಗಿ ಹಣ ಕೊಟ್ಟು ಈ ಗಿಡದ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿ ಮಾಡುತ್ತಾರಂತೆ. ಆ ತಳಿಯನ್ನು ಸಹಜ ಸಮೃದ್ಧ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಜಿ. ಕೃಷ್ಣಪ್ರಸಾದ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರಂತೆ. ಹಲಸಿನ ತೊಳೆ ತುಸು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿದ್ದು, ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ.

ತಿನ್ನಲು ತುಂಬಾ ಹದವಿರುವ ತಳಿ. ಸುಮಾರು 60 ರಿಂದ 70 ಹಣ್ಣುಗಳು ಹಲಸಿನ ಮರದಿಂದ ಬರುತ್ತವೆ. ಈ ಸಲ ಮೂರು ಸಾವಿರ ರೂ ಆದಾಯ ಸಿಕ್ಕಿದೆ.

ಅದೇ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಎರಡು ಎರೆಗೊಬ್ಬರ ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

 

ಅದರಿಂದ ಎರೆಹುಳು ಹಾಗು ಎರೆಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಮಾರುತ್ತಾರೆ. ದಿನಕ್ಕೆ ಒಂದು ತಾಸು ಸಮಯವನ್ನು ಎರೆಗೊಬ್ಬರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. 

ಅವರ ಉಳಿದ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಹಾಗು ಸಗಣಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಎರಗೊಬ್ಬರ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಕಿಲೊ ಎರೆಹುಳುವಿಗೆ 300 ರೂ ಹಾಗು ಒಂದು ಕಿಲೊ ಎರೆಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ 400 ರೂಪಾಯಿ ದರ ಇದೆ. ಇದೊಂದರಿಂದಲೇ 20 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಮನೆ ಮುಂದೆ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಾಳೆ ಹಾಕಲಾಗಿತ್ತು. ಈಗಲೂ ಅವರು ಸುಮಾರು ಮೂರು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಒಂದು ಬಾಳೆಗೊನೆ ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಗೊಬರ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಸ್ಲರಿ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಬಾಳೆಯಿಂದಲೇ ಒಂದು ಸಾವಿರ ರೂ ಸಿಕ್ಕಿದೆ.

ಇವುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾಗುವಷ್ಟು ತೆಂಗು, ಕಾಫಿ, ಅಡಿಕೆ, ವಿವಿಧ ತರಕಾರಿಗಳು, ಸೊಪ್ಪು, ಗಡ್ಡೆ, ಹೂವುಗಳು, ವೀಳ್ಯದಲೆ, ಜೇನು, ಹಣ್ಣುಗಳು, ಅರಿಸಿಣ, ಶುಂಠಿ, ಔಷಧಿ ಸಸ್ಯ ಹಾಗು ಹಸುಗಳಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಹುಲ್ಲು ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಉಳುಮೆ ಕಾಣದ ಹಿತ್ತಲು...

ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹಿತ್ತಲನ್ನು ಉಳುಮೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಗಿಡ ನಾಟಿ ಮಾಡುವಾಗ ಮಾತ್ರ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಳುಮೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಆದರೂ ಭೂಮಿ ಮಾತ್ರ ತುಂಬಾ ಹದವಿದೆ. ಬರಿಗೈಯಲ್ಲೇ ಒಂದು ಅಡಿಯಷ್ಟು ಅಗಿಯಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಭೂಮಿಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಭೂಮಿ ಮೃದುವಾಗಿದೆ. 

`ಮೊದಮೊದಲು ಭೂಮಿಯ ಫಲವತ್ತತೆ ಸರಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರ ಬಳಸುತ್ತಾ ಬಂದೆ. 3-4 ವರ್ಷ ಒಣಗಿದ ಹಾಗು ಹಸಿ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸಿದೆ. ಈಗ ಭೂಮಿಯ ಫಲವತ್ತತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ನೀರು ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಉಳುಮೆ ಹಾಗು ಗೊಬ್ಬರದ ಖರ್ಚೂ ಇಲ್ಲ` ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಬಹುಬೆಳೆ...

ತದ್ರೂಪಿ ಕಾಡನ್ನು ಕೃಷಿ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸುವುದನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಕಾಡು ಬೆಳೆಸಿರುವ ಜಯಪ್ಪನವರ ಸಾಧನೆ ಅಮೋಘ. ಕಾಫಿ, ಹಲಸು, ತೆಂಗು, ಅಡಿಕೆ, ಬಾಳೆ, ನಿಂಬೆ, ನಿಂಬೆ ಹುಲ್ಲು, ಏಲಕ್ಕಿ, ಅರಿಸಿಣ, ನೇರಳೆ, ಲೋಳೆಸರ, ನಾಗದಾಳಿ, ಮೆಣಸು, ವೆನಿಲಾ, ಕಾಡುಗೆಣಸು, ಸಿಹಿಗೆಣಸು, ಮರಗೆಣಸು, ನುಗ್ಗೆ, ಇಂಡಿಗೊ, ಕರಿಬೇವು, ಕಾಡು ಕೊತ್ತಂಬರಿ, ಸೀಮೆ ಬದನೆ, ವೆಲ್ವೆಟ್ ಬೀನ್ಸ್, ಗುಲಾಬಿ, ಸೇವಂತಿಗೆ, ಲಾವಂಚ, ನಿಂಬೆ, ಸೀಸಂ, ತೇಗ, ಹುಣಸೆ, ಸಿಲ್ವರ್, ಗ್ಲಿರಿಸಿಡಿಯಾ... ಅಬ್ಬಬ್ಬಾ ಎಂದು ಹುಬ್ಬೇರಿಸಬೇಡಿ. ಇಂಥ ಇನ್ನೂ ಹತ್ತಾರು ಸಸ್ಯ, ಮರಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಬೇರೆ ಕಡೆ ಹೋದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಸಸಿ- ಬೀಜ ತಂದು ನಾಟಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಕಾಳುಮೆಣಸು ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆಯಾದರೂ ಜೊತೆಗೆ ಅನೇಕ ಗಿಡ-ಮರಗಳು, ಬೆಳೆಗಳು, ಅಲಂಕಾರಿಕ ಮತ್ತು ಔಷಧಿ ಸಸ್ಯಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು, ಬಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಅನುಭವದ ಪ್ರಕಾರ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಳೆ ಬೆಳೆದರೆ ಅಧಿಕ ಲಾಭ ಕಾಣಬಹುದು. 

ಒಂದು ಬೆಳೆ ಕೈಕೊಟ್ಟರೆ ಮತ್ತೊಂದು ಬೆಳೆ ಕೈ ಹಿಡಿಯುತ್ತೆ. ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ರೋಗ ಮತ್ತು ಪೀಡೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು. ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಜಮೀನಿನಲ್ಲೆ ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಮಿಶ್ರಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಬಲತೆಗೆ ಪೂರಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆ ಬೆಳೆದರೆ ಊಟಕ್ಕೆ ಎನೂ ಕೊರತೆಯಿಲ್ಲ` ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ನಿಸರ್ಗದತ್ತ ಹೆಜ್ಜೆ...

`ಭೂತಾಯಿಯನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಬದುಕು ಸರಳವೆನಿಸುತ್ತಿದೆ. ನಾನು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಕುಟಂಬ ನಿಸರ್ಗಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದ್ದೇವೆ. ಇದರಿಂದ ಕೆಟ್ಟ ಗುಣಗಳು ಮೂಲೆ ಗುಂಪಾಗುತ್ತವೆ. ಕೃಷಿಯು ಜೀವನದ ಸಾರವನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದ್ದಕ್ಕೆ ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಖರ್ಚು ಸಹ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ` ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಸ್ವಾನುಭವದ ಮಾತು. 

Huvina Hadagali and other places

Important places of Huvina Hadagali 

೧. ಹೊಳಲು : ಈ ಗ್ರಾಮವು ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ೩೬ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ೧. ಶ್ರೀ ವೀರಭದ್ರ ದೇವಾಲಯ ೨. ಶ್ರೀ ಗೌರೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ೩. ಶ್ರೀ ಅನಂತ ಪದ್ಮನಾಭ ದೇವಾಲಯ ೪. ಶ್ರೀ ಕಾಳಿಕಾ ದೇವಿ ದೇವಾಲಯ ೫. ಶ್ರೀ ಆಂಜನೇಯ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ೬. ಶ್ರೀ ತ್ರಿಪುರಾಂತಕ ದೇವಾಲಯಗಳು ಇವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಶ್ರೀ ಅನಂತ ಪದ್ಮನಾಭ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ವಿಜಯನಗರದ ಅರಸರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದು ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎನ್ನುವುದು ಇಲ್ಲಿಯ ಜನರ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದು ನಂತರ ಹೊಯ್ಸಳ, ವಿಜಯನಗರದ ಅರಸರು ಹರಪನಹಳ್ಳಿ ಪಾಳೇಗಾರರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಇದು ಮೊದಲು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟ ಒಂದು ಆಗ್ರಹಾರವಾಗಿತ್ತು. ಈಗ ಒಂದು ಪಟ್ಟಣವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ.

೨. ಮೈಲಾರ : (ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ : ೧೨೧) (ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದರ್ಶನ)

ಮೈಲಾರ ಗ್ರಾಮವು ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು ೩೩ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ೨ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿ ತುಂಗಭದ್ರ ನದಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂ ಆರು ಗ್ರಾಮಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದವು. ಆದುದರಿಂದ ಈ ಗ್ರಾಮದ ದೇವರಾದ ಶ್ರೀ ಮೈಲಾರ ಲಿಂಗ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವರಿಗೆ ಏಳುಕೋಟಿ ಮೈಲಾರ ಲಿಂಗಸ್ವಾಮಿ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಏಳು ಗ್ರಾಮಗಳಿದೆ ಕೋಟೆಗಳಿದ್ದವು. ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ‘ಮೈಲಾರಿ’ ಎಂದು ಕರೆದಿರುವುದು. ಮೈಲಾರಿ ಎಂದರೆ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳ ಸಂಗಮವೆಂದು ಅರ್ಥ. ಮೈಲಾರ ಅಡು ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಮೈಲಾರವಾಗಿರುವುದು. ಅಮಿರರನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದ ಮರುದಿನ ಪರಮಾತ್ಮನು ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಅರ್ಧ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಏರಿ ರೈತರಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಮಳೆ, ಬೆಳೆ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನುಡಿದನು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಕಾರ್ಣಿಕೋತ್ಸವ ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಫೆಬ್ರವರಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆ ಜರುಗುವುದು. ಈ ದಿನದಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಕುರುಬ ಜನಾಂಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಬೀರಪ್ಪನ ಭಿಲ್ಲನ್ನು ಏರಿ ಕಾಣಿಕವನ್ನು ನುಡಿಯುವರು. ಈ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಜನರ ಸಾಗರವೇ ಹರಿದುಬರುತ್ತದೆ.

ಮೊದಲಘಟ್ಟ : (ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ : ೧೧೬) (ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದರ್ಶನ)

ಮೊದಲಘಟ್ಟ ಗ್ರಾಮ ಹೂವಿನಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು ೮ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿ ತುಂಗಭದ್ರ ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಗ್ರಾಮವಾಗಿದೆ.  ಈ ತುಂಗಭದ್ರ ನದಿಗೆ ವಿಜಯನಗರದ ಅರಸರು ಮೊದಲು ಆಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿ ಈ ನದಿಗೆ ಮೊದಲು ಒಡ್ಡನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರು. ನಂತರ ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ಈ ಆಣೆಕಟ್ಟೆ ಈಗಿನ ಹೊಸಪೇಟೆ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ೫ ಕಿ.ಮೀ.ದೂರದಲ್ಲಿ ತುಂಗಭದ್ರ ಆಣೆಕಟ್ಟಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಯಿತು.  ಆದರೆ ವಿಜಯನಗರ ಅರಸರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಒಡ್ಡಿನ ಅವಶೇಷಗಳು ಈಗಲೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಮೊದಲನೇ ಆಣೇಕಟ್ಟು ಇದು ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಘಟ್ಟ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿತು. ಈ ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಆಂಜನೇಯಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದ್ದು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಡಿಸೆಂಬರ್ / ಜನವರಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಾಣವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ.

೨. ಕುರುವತಿ : (ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ : ೧೬೯) (ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದರ್ಶನ)

ಕುರುವತ್ತಿ ಗ್ರಾಮ ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು ೩೬ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ತುಂಗಭದ್ರ ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಚಾಲುಕ್ಯರ ಅಹವಮಲ್ಲದೇವನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನು. ಈ ದೇವಾಲಯ ಕಪ್ಪುಶಿಲೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಭಿತ್ತಿ ಚಿತ್ರಗಳು ಬಲು ಸುಂದರವಾಗಿರುವುವು. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಚಾಲುಕ್ಯರು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಹೊಯ್ಸಳರು ಈ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಹೊಸ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಚಾಲುಕ್ಯ, ಹೊಯ್ಸಳರಿಗೆ ಕೊಂಡಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ದೇವಸ್ಥಾನ ದಕ್ಷಿಣದ ವಾರಣಾಸಿಯೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ದಿ ಪಡೆದಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ದರ್ಶನವಾದ್ದರಿಂದ ಇದು ಒಂದು ಕುರುಹು ಆಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಕುರುಹಿನ + ವರತಿ, ಕುರುವತ್ತಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿತು. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಫೆಬ್ರವರಿ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ರಥೋತ್ಸವ ಜರುಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬಸವಣ್ಣ ಜಾತ್ರೆಯೆಂದು ಕರೆಯುವರು. ರೈತರು ತಮ್ಮ ಎತ್ತುಗಳಿಗೆ ಕುರುವತ್ತಿ ಮತ್ತು ಮಹದೇವರೆಂದು ಹೆಸರಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವರು.

ಕುಮಾರನಹಳ್ಳಿ ತಾಂಡ :

ಬೆಟ್ಟದ ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ

ಕುಮಾರನಹಳ್ಳಿ ತಾಂಡ ಹೂವಿನಹಡಗಳಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೩ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿಯಿಂದ ಹರಪನಹಳ್ಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ತಾಂಡದ ಬೆಟ್ಟದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದ್ದು ಇಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನ ಲಂಬಾಣಿ ಜನಾಂಗದವರು ವಾಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದ್ದು ಇದು ಬೆಟ್ಟದ ಮಲ್ಲಪ್ಪ ಎಂದು ಹೆಸರು ಪಡೆದಿದೆ. ಇದು ನೋಡಲು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಹಬ್ಬವೇಸರಿ. ಇದು ಪ್ರಕೃತಿ ಮಡಿಲಲ್ಲಿದ್ದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಕೈಬೀಸಿ ಕರೆಯುವ ಒಂದು ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.

ಇಲ್ಲಿಂದ ಸುಮಾರು ೩ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಮಸಲವಾಡ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮವಿದ್ದು ಇಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ವೀರಣ್ಣ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳವಾಗಿದ್ದು ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಶಿಲಾ ಶಾಸನಗಳು ಇವೆ. ಇವುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಇಲಾಖೆ ಕಾಯೋನ್ಮುಖವಾಗಿದೆ.

ಹಿರೇ ಹಡಗಲಿ : (ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ : ೧೭೭) (ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದರ್ಶನ)

ಹಿರೇ ಹಡಗಳಿ ಗ್ರಾಮವು ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೭ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ದೇವಾಲಯಗಳು ಇವೆ. ಅವು ೧. ಶ್ರೀ ಭೀಮೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ೨. ಶ್ರೀ ಕಲ್ಲೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿದೆ. ಶ್ರೀ ಭೀಮೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಶಿಲಾಶಾಸನವು ಚಾಲುಕ್ಯರ ಅರಸನಾದ ಶ್ರೀ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮಲ್ಲದೇವನ ವಂಶಾವಳಿ ಕುರಿತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಶ್ರೀ ಕಲ್ಲೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕೂಡ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿದೆ. ನಂತರ ಹೊಯ್ಸಳರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ್ದು ಇಲ್ಲಿನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಭಾರತ ಪುರಾತತ್ವ ಇಲಾಖೆಯು ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನೇಮಿಸಿದ್ದು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಕಾದಿರಿಸಲು ಪಣ ತೊಟ್ಟಿದೆ.

ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ : (ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ : ೧೭೯) (ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದರ್ಶನ)

ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣ ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ತಾಲೂಕು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು ಇದು ಶೈಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದ ತಾಲೂಕಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮೂರು ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳು ಇವೆ.

೧. ಶ್ರೀ ಕಲ್ಲೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ

೨. ಶ್ರೀ ಕೇಶವ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ

೩. ಶ್ರೀ ಶಶಿಧರ ದೇವಾಲಯ.

ಈ ದೇವಾಲಯಗಳು ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿವೆ. ಶಶಿಧರನ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಈಶ್ವರ, ಸೂರ್ಯನಾರಾಯಣ ಮತ್ತು ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಇವೆ. ಶ್ರೀ ಕಲ್ಲೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಕೇಶವ ದೇಗುಲಗಳು ಸುಂದರವಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಶ್ರೀ ಯೋಗನರಸಿಂಹ ಸ್ವಾಮಿ ಮೂರ್ತಿಯು ಕಪ್ಪು ಶಿಲೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಾಲವನ ಇದ್ದು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಮನೋರಂಜನೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಹೊಳಗುಂದಿ : ಹೊಳಗುಂದಿ ಗ್ರಾಮ ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ ತಾಲೂಕಿಗೆ ಸೇರಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಹೊಸಪೇಟೆ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ೧೦ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದ ವಾಯುವ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಒಂದು ಪರ್ವತವಿದೆ. ಈ ಪರ್ವತದ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಂದಿ ವಿಗ್ರಹವಿರುವುದು. ಪರ್ವತದ ಮೇಲೆ ಶಿದ್ದೇಶ್ವರ ದೇವರ ದೇಗುಲವಿರುವುದು. ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ಕಲ್ಲೇಶ್ವರ, ವೀರಭದ್ರ, ಭಿಲ್ಲೇಶ್ವರ, ಬಾಳೇಶ್ವರ ದೇಗುಲಗಳಿವೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಚಾವುಂಡರಸನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಲಾಶಸನದಲ್ಲಿದೆ. ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಪೊಳಲ್ಗುಂದೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಪೊಳಲ್ ಎಂದರೆ ಪಟ್ಟ್ಟಣ ಗೊಂದೆ ಎಂದರೆ ನಂದಿ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಆದುದರಿಂದ ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಬಸವಪಟ್ಟಣ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು.

ಮಾಗಳ : ಮಾಗಳ ಗ್ರಾಮವು ಹೂವಿನ ಹಡಗಲಿ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು ೨೫ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಮಾಗಳ ಗ್ರಾಮದ ಹತ್ತಿರ ಶ್ರೀ ರಂಗಾಪುರ ನರಸಿಂಹಸ್ವಾಮಿ ಗುಡಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ಅರಸ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯ ಮಲ್ಲ ದೇವನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ನರಸಿಂಹದೇವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಗಣಪತಿ ದೇವರಿಗೆ ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲ ಭೂಮಿಯನ್ನು ದತ್ತಿ ಕೊಟ್ಟರು. ಆಗ ಗ್ರಾಮದ ಹೆಸರು ಮಾಗಳ. ಇಲ್ಲಿನ ಸೂರ್ಯನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ಗಡಿಯನ್ನು ತ್ರಿಕೂಟಾ ದೇವಾಲಯವೆಂದು, ಶಿವ, ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯದೇವರಿಗಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಸಿದರು. ಈ ದೇವಾಲಯ ಕಪ್ಪು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡು ಸುಂದರವಾಗಿದೆ.

ಶ್ರೀ ವೇಣುಗೋಪಾಲ ಸ್ವಾಮಿ ಗುಡಿ ಶಾಸನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸೇನಾಪತಿ ಮತ್ತು ಅರಸನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದ ಮಾಧವನ ಶೌರ್ಯ ಪರಾಕ್ರಮವನ್ನು ಹೊಗಳಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದಲ್ಲಿ ತುಂಗಭದ್ರಾ ನದಿಯು ಹರಿದಿದೆ. ಈ ತೀರದ ಒಂದು ದಡದಲ್ಲಿ ಮಾವಿನತೋಪು ಬೆಳೆದಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಮಾವಿನ ಮರದ ಕೊಳವೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ‘ಮಾಂಗ’ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದು ನಂತರ ‘ಮಾಗಳ’ವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗಿದೆ.

ಹುಳೇಗುಡ್ಡ ಏತನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆ : ಇದನ್ನು ಸಿಂಗಟಾಲೂರು ಏತ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸಿಂಗಟಾಲೂರು ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಸೇರಿರುವುದರಿಂದ ಪುಳೇಗುಡ್ಡ ಏತನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಗಾಳಿ ಯಂತ್ರಗಳು (ವಿಂಡ್ ಮಿಲ್) ಇವೆ. ಇವು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.

Bandipur National Park and its beauty

Place : Karnataka, in the southern part of India. 

Major Attractions : Asian Elephants and Gaurs.

Area Covered : 874.20-sq-kms

Ideal Time to Visit the Park : Between the months of April and October.

Nearest Attractions : Mysore & Ooty (80-kms).

Some Major Accesses : The park is 220 km from Bangalore; 80 km from Mysore; 80 km from Ooty.

Where is the Bandipur National Park ?
Bandipur National Park lies on the halfway down to the Mysore-Ooty highway. India's best-known wildlife reserves - Bandipur National Park is situated within Chamarajanagar district in the southern Indian state of Karnataka, and joins the south Indian states of Tamil Nadu & Kerala. 

The Climate in the Bandipur National Park
Blessed with a temperate climate and diverse geographical features, the park supports an outstanding variety of flora and fauna, making it an authentic paradise for wildlife. 

Important Dates in Bandipur's History
In 1973, Bandipur National Park In Karnataka became one of the first of India's Tiger Reserves and the southernmost of the nine reserves specially formed under Project Tiger. In 1974, intention was declared under the Wildlife Protection Act to notify the Bandipur Wildlife Sanctuary as a National Park. 

The Flora in Bandipur National Park
The scrubby jungles towards the eastern limits of the Bandipur National Park consist of stunted trees, intermixed with bushes and open grassy belts. Towards the northwestern fringes, there is a bit-by-bit shift in the vegetation, from open dry deciduous jungles to tropical mixed deciduous jungles. These diverse habitats of vegetation shelters an enormous diversity of animal life.

The Fauna in Bandipur National Park
With the arrival of pre-monsoon showers in April, Bandipur National Park begins to blossom in all its beauty. The native birds starts their breeding activities. The grasslands with sprouting grass are dominated by elephants and the majestic gaur. Bandipur is a paradise between April to October, for the tourist coming to watch the larger mammals in their natural habitats. During the summer season, when dryness exists over most parts of Bandipur, the backwaters of the Kabini Reservoir in the northwestern part of the park entertains huge gathering of large mammals, especially the elephant and the gaur. This rare character of Bandipur National Park makes a breathtaking view, and is almost the only one of its kind in Asia. 

Bandipur Wildlife Travel Circuit
Nagarhole - Bandipur - Mudumalai - B R Hills

How to Reach the Bandipur National Park ?
Air : The nearest airport is at Bangalore which is 220 km from Bandipur. Here you will find several means of road transport to reach the park.

Rail : Mysore is nearest railhead, at a distance of 80-kms. Take a bus or taxi form here to reach the park.

Road : The park is 220 km from Bangalore; 80 km from Mysore; 80 km from Ooty. Well defined road is available between these cities and the park

Corbett National Park and its beauty

Place : Uttaranchal, in the northern part of India

Major Attractions : Tigers, Leopards, Crocodiles

Area Covered : 1,200 sq-km.

Ideal Time to Visit the Park : From November 15 to June 15. Corbett remains closed between June 16 and November 14, during the monsoons.

Nearest Attractions : Ramnagar (fishing base camp), Lohachaur (15 km) - good place for anglers, 

Some Major Accesses : Dhikala is about 300 km from Delhi, 145 km from Lucknow and 51 km from Ramnagar.

Where is the Corbett National Park?
The Corbett National Park is located in the foothills of the majestic Himalayas in the state of Uttranchal in India. The Corbett National Park is home to a variety of flora and fauna. It is famous for its wild population of Tigers, Leopards and Elephants. 

Once a popular hunting ground of the British, the Corbett National Park was named in honour of the late Jim Corbett, the legendary hunter-naturalist turned author and photographer, who spent most of his years in this area and contributed in setting up the park. 

The Climate the Corbett National Park
Temperature in winter's can go down to 4 degrees centigrade at night and the entire jungle is extremely dry in the summer months as the temperatures reach as high as 44 degrees centigrade. Rainfall: 1400mm-2800mm. 

Important Dates in the Corbett's History
Corbett National Park was established in 1936, as the Hailey National Park. With the help of the World Wildlife Fund, Project Tiger was launched in Corbett National Park in 1973 and this park was one of the first such tiger reserves in the country. 

The Flora in Corbett National Park
A majority of the vegetation in Corbett consists of Sal trees (Shorea robusta), mainly in the lower regions. The higher regions have a larger variety of plants and trees. Some of these are the Chir (Pinus roxburghii), anauri (Legestroemia paruiflora) and Bakli (Anogeissus latifolia). Also found in various parts of the park are many different varieties of bamboo. One plant, (actually a weed) which is a major irritant to the park authorities and is widespread in the jungle is the Lantana. 

The Fauna in Corbett National Park
Corbett is a haven for Tigers as well as its prey, which include four kinds of Deer, Wild Boar and some lesser-known animals. Apart from Tigers, Elephants, Leopards / Panthers, Jungle cats, Royal Bengal Tiger, Fishing Cats, Leopard cats, Himalayan black bears, Sloth bears, Jackals, Martens, Dholes, Civets, Mongooses, Otters, Hares, Porcupines, Chital (spotted deer), Hog deer, Barking deer, Ghorals, Wild Boars, Pangolins, Macaques, Langurs and Blue Bulls (Nilgais) are some of the species which are found here. 

The Avifauna in the Corbett National Park
Herons, Darters, Cormorants, Lapwings, Paradise Flycatchers, Munias, Weaver birds, Fishing eagles, Serpent eagles, Spotted Eagles, Black throated Payas, Mynas, Jungle Fowl, Vultures, Thrushes, Barbets, Peacocks, peahens, Kingfishers, migrant Gulls, Moorhens, Ducks, Geese, Sandpipers, Nightjars, Cuckoos, Woodpeckers, Wagtails, Black winged Kits, Drongos, Doves, Plovers, Black necked Storks, Parakeets, Owls, Chir Pheasants, Kalij Pheasants, Grebes, Grey Lags, Snipes, Harriers, Ospreys, Minivets, Babblers, Hornbills, falcons and Stone Curlews. Corbett has nearly 600 bird species officially recorded in it’s log books. 

The Reptiles in the Corbett National Park
Gharials (fish eating Crocodiles), Mugger Crocodiles, Monitor Lizards, turtles, Cobras, Pythons and the Sal forest Tortoise. 

Safaris in the Corbett National Park

Jeep and Elephant Safari in Corbett 
The Jim Corbett National Park endorses Jeep Safari, Horse Safari, Bird Safari, Elephant Safari, Fishing safari and the Nature walk. Take an early dawn elephant back safari with an authorized mahout guide. Jeeps Safari, is the most convenient and comfortable way to travel within Corbett National Park. Jeep rides can be arranged at the Tourist Centre. Although jeeps penetrate deeper into the forest than elephants, they cannot get nearly as close to the wild animals. The jeeps can be rented for the park trips from Ramnagar, from the KMVN Tourist Lodge and other travel agencies. 

How to Reach Corbett National Park?
Air : Phoolbagh, Pantnagar at a distance of 50 km is the nearest airport. Delhi at a distance of 300 km is the nearest international airport. 

Rail : Ramnagar is on the broad gauge track from where the road transport options have to be availed to reach the park. For faster trains and connections to other parts of India change at Moradabad.

Road :Dhikala is 300 km from Delhi, 145 km from Lucknow and 51 km from Ramnagar. Ramnagar is served by frequent buses to and from Nainital and Ranikhet, 112 km north. Buses arrive every half hour or so after the eight hour trip from Delhi; Delhi Transport corporation also runs semi deluxe services

Terminalia arjuna and its importance

Description of Terminalia arjuna
Arjuna is the large size deciduous tree. The height of the Arjuna tree reaches upto 60 -85 feet. It is the evergreen tree with the yellow flowers and conical leaves. It has a smooth gray bark. Fruit is 2.5 -3.5 cm long, fibrous woody, glabrous with 5 hard wings, striated with numerous curved veins. It has a buttressed trunk and a vast spreading crown from which the branches drop downwards. Its leaves are dull green above and pale brown beneath. Arjuna flowers between March to June and fruits between September to November.

Distribution of arjuna
Terminalia Arjuna is common throughout India especially in the sub Himalayan tracts and Eastern India. It is mainly grown on the banks of the rivers and streams. 

Cultivation methods
Its fruit is dried in the sunlight and than stored up to 6 -12 months. Seeds are pretreated by soaking in the water for 48 hours before sowing in beds. 8 – 9 months seedlings are better to transplant in the field. 

Medicinal uses
The Bark of the Arjuna tree contains calcium salts, magnesium salts, and glucosides has been used in traditional Ayurvedic herbalism Juice of its leaf is used to cure dysentry and earache. Arjuna helps in maintaining the holesterol level at the normal rate, as it contains the antioxidant properties similar to the Vitamin E. It strengths the heart muscles and maintains the heart functioning properly. It also improves functioning of cardiac muscle. Arjuna is used for the treatment of coronary artery disease, heart failure, edema, angina and ypercholesterolemia. Its bark power possesses diuretic, prostaglandin enhancing and coronary risk factor modulating properties. It is also considered as beneficial in the treatment of Asthma. 

Cultural Importance :Arjuna is one of the sacred tree of India. It has acquired the social and religious sanctity with the passage of time. It is said that Arjuna has been born of the two sons of Kubair after saint Narada cursed him. The leaves and flowers of this tree are offered to the Lord Vishnu and Lord Ganpati on the several religious occasions. It has been used in Ayurvedic formation since ancient times

Ficus religiosa and its importance

Ficus religiosa is a large, fast growing deciduous tree. It has a heart shaped leaves. It is a medium size tree and has a large crown with the wonderful wide spreading branches. It shed its leaves in the month of March and April. The fruits of the Peepal are hidden with the figs. The figs are ripen in the month of May. The figs which contain the flowers grow in pairs just below the leaves and look like the berries. Its bark is light gray and peels in patches. Its fruit is purple in colour. It is one of the longest living trees.


Distribution of species


Ficus religiosa tree is grown throughout India. It is mainly grown in State of Haryana, Bihar, Kerala and Madhya Pradesh. It is also found in the Ranthambore National Park in India


Cultivation method


Peepal tree is easily propagated through the seeds or through the cuttings. It can grow in any type of soil. Young peepal needs proper nourishment. It requires full sunlight and proper watering


Medicinal value of the tree


This tree of life has also got the medicinal value. The juice of its leaves extracted by holding them near the fire can be used as the ear drop. Its power bark has been used to heal the wounds for years. The bark of the tree is useful in inflammations and glandular swelling of the neck. Its root bark is useful for stomatitis, clean ulcers, and promotes granulation. Its roots are also good for gout. The roots are even chewed to prevent gum diseases. Its fruit is laxative which promotes digestion and checks vomiting. Its ripe fruits are good for the foul taste, thirst and heart diseases. The powered fruit is taken for Asthma. Its seeds have proved useful in urinary troubles. The leaves are used to treat constipation.  


Cultural importance of the tree


Peepal tree has the great importance in India especially among the Buddhist who regard Peepal tree as the personification of Buddha. Lord Buddha attained enlightenment mediating under the Peepal tree. It is regarded as the sacred tree and the people uses its leaves for the religious purposes. According to the Buddha – 'He who worships the Peepal tree will receive the same reward as if he worshiped me in person'. The Peepal tree has its own symbolic meaning of Enlightenment and peace. People tie threads of white, red and yellow silk around it to pray for progeny and rewarding parenthood. Hindus in India holds the great spiritual regard for the Peepal Tree, they regard it as the tree beneath which Vishnu was born. 


Other uses of the tree


People in India collect the Peepal leaves, clean them, dry them and than paint them with the gold acrylic in order to preserve them for years. From the bark of the Peepal tree reddish dye is extracted. Its leaves are used to feed the camels and the elephants. When the leaves are dried they are used for the decoration purpose

Germination of Melia Dubia

Storage and viability: The drupes thus extracted have to be sun-dried for ten days in shade. Cleaned and dried drupes can then be stored in gunny bags or sealed tins for one or two years without losing viability.

Seed Processing and pretreatments: 

Reports state very poor germination in Melia. ..... Various pretreatments like - hot water soaking (60-70 degree C), boiling water treatment (100 Degree C), roasting drupes at 60 degree C for 5-10 minutes, storing of drupes in farm yard manure, treatment with concentrated sulphuric acid,

Drupes collected from the spitting of goats, soaking of drupes in cow dung slurry for two to fifteen days, cutting the hard endocarp of drupes and soaking drupes in cold water for a week

have been suggested to improve the germination rate of Melia dubia. ..... The major constraints in germination identified in the species at IFGTB are the source of collection, time and medium of sowing. (Seeds stored for a min of one year show better germination over fresh ones).

NURSERY: (Seed sowing) 

The drupes should be graded in water to remove floating drupes prior to sowing. Cleaned and dried drupes should be sown in the open raised nursery beds, in drilled lines, 5cm apart. About 6-7 kgs of dried drupes containing about 1500 numbers are required for one standard nursery bed (10x1m). The drupes sown need to be watered regularly.

The content of the book also includes 1.Maintenance of seedlings 2. Vegetative propagation 3. Plantation methods 4. Silvicultural characteristics 5. Planting space 6. Pests and diseases 7. Recommended intercrops 8. Wood properties 9. Timber characteristics 10. Wood processing 11. Uses 12. Growth statistics 13.Economics 14. Problems in identification of Melia dubia and Melia azedarach.

Melia dubia - It is commercial viable crop for Karnataka

Melia Dubia is the fastest growing tree and the wood from this tree is used in Plywood Industry. 400 trees can be planted in an acre that fetch 15-20 lakhs in 6 - 7years.   Melia dubia, Synonym: Melia composita willd. Family: Miliaceae. 

It is a large tree, attaining a height of 20 m. with a spreading crown and a cylindrical straight bole of 9 m. length X 1.2-1.5 m. girth found in Sikkim Himalayas, North Bengal. Upper Assam, Khasi Hills, hills of Orissa, N.Circas, Deccan and Western Ghats at altitudes of 1500 – 1800 m.
It grows rapidly and is used for reforestation purposes and yields a useful timber.
SITE SELECTION

In its natural habitat the absolute maximum shade temperature varies from 37.5–47.5 C and the absolute minimum from 0–15 C. It does well in moist regions, with a mean annual rainfall exceeding 1000 mm. The mean relative humidity in July varies from 70–90% and in January from 50–80 %. It is commonly found in the hills at elevations ranging from 600 – 1800m.
CULTIVATION PRACTICES
The rooted saplings are planted onset of the monsoon or during the monsoon. The suggested pit size is 2’ x 2’- 0.60m Cube. Escapement of 3.5 m x 3.5 m is recommended. This will give better girth in shorter duration. 
GROWTH STATISTICS

The growth is rapid. GAMBLES’s specimens gave 8 – 12 rings/dm of radius (mean annual girth increment 5.3 – 8 cm) for a Tamil Nadu specimen, and 28 rings/dm (mean annual girth increment 2.3 cm) for a specimen from Bengal. North Kanara in Karnataka specimen showed 12-16 rings/dm of radius (TALBOT, 1909) giving a mean annual girth increment of 4 –5.3 cm. Trees grown in the Calcutta Botanical gardens from specimen from Malbar origin are said to have reached in 7 years an average height of 14m and a girth of 112 cm at breast height. This rate of growth is equivalent to 4 rings/ dm of radius. Even in comparatively dry regions with a rainfall of 750 – 1000 mm, a height of 3 – 4.5 m is obtained in plantations, against 6-7.5 m in more favourable locations.
UTILISATION 

The sapwood is grayish-white, usually with a yellowish cast; the ‘ heartwood ’ is light pink to light red when first exposed, ageing to pale russet brown, subject to grey stain. It is lustrous and without characteristic odour or taste.  It is very light (sp.gr., approximately 0.34, weight at 12 5 moisture content about 336 kg/m3), straight-grained, coarse and somewhat uneven-textured. Annual growth rings are distinct but not conspicuous and number12-16 / dm of radius. 
USES 
The wood is used for packing cases, cigar boxes, ceiling planks, building purposes, agricultural implements, pencils, math boxes, splints and kattamarans. In Srilanka, it is employed for outriggers of boats. It is suitable for musical instruments, tea boxes and the most importantly in making plywood, as the wood is anti-termite by itself.
The details of quality & technical specifications are as follows. 
1) The logs had very high moisture contents and were green.
2) All logs were round and good for peeling. Roundness seems to be inherent quality of this tree.
3) Logs peel easily.
4) Outturn is excellent – 70% & better in fresh cut logs.
5) Veneer strong and firm.
6) Two small logs were peeled for faces. Quality obtained was acceptable.
7) M.R.Grade Plywood pressed with these veneers and in combination with other veneers gave excellent results.